Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2017

Ο «Μάρτης» – Το έθιμο, η ιστορία και οι ερμηνείες

Σύμφωνα με το έθιμο, την 1η του Μάρτη στα Πιέρια οι κάτοικοι δένουν στον καρπό του χεριού τους μια κλωστή άσπρου και κόκκινου χρώματος, τον Μάρτη. Πολλές φορές τον έδεναν ακόμα και στον λαιμό των παιδιών, στα πόμολα από τις πόρτες, στις βρύσες αλλά ακόμα και στα αγαπημένα κατοικίδιά τους, τον έφτιαχναν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και έβγαινε με την εμφάνιση των πρώτων χελιδονιών. Τότε δένονταν σε δέντρο κρανιάς που είναι ίσιο και ανθεκτικό για να ενισχύσει τις ιδιότητες τους ή το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές όταν δουν το πρώτο χελιδόνι, για να τον πάρουν τα πουλιά και να χτίσουν τη φωλιά τους ή το καίνε με το αναστάσιμο φως του Πάσχα. Ο Μάρτης προστατεύει από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, που είναι ιδιαίτερα βλαβερός, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες και απομακρύνει τις αρρώστιες και άλλα κακά.
Σε κάποιες περιοχές της χώρας κρεμούσαν την κλωστή όλη τη νύχτα στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο και να το διατηρήσουν κρύο.
Οι αρχαίοι Έλληνες φορούσαν «Μάρτη» και μάλιστα οι κοπέλες στόλιζαν με «Μάρτη» και το άγαλμα της Αθηνάς. Ο Παυσανίας λέει πως την πρόληψη αυτή την είχαν πάρει από τους Αιγυπτίους. Όταν τελείωνε ο μήνας έπλεναν την κόκκινη κλωστή (ταινία) στον Ιλισσό και την έκρυβαν για τον άλλο χρόνο. Έτσι η ταινία αυτή πήγαινε από γενιά σε γενιά και όσο πιο παλιά ήταν τόσο πιο γούρικη θεωρείτο.


Ο «Μάρτης» είναι ένα παμπάλαιο έθιμο εξαπλωμένο σε όλα τα Βαλκάνια, λόγω της υιοθέτησής του από τους Βυζαντινούς, οι οποίοι και το διατήρησαν. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, επειδή οι μύστες των Ελευσίνιων Μυστηρίων συνήθιζαν να δένουν μια κλωστή, την «Κρόκη», στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου